Tích Truyện Pháp Cú - Buddhist Legends, Dhammapada Commentary

 

LỜI NÓI ĐẦU

Tập "Tích Truyện Pháp Cú" này được dịch theo bản Anh ngữ "Buddhist Legends" của học giả Eugène Watson Burlingame. Nhà học giả này đã căn cứ trên nguyên tác Pháp Cú Sớ Giải (Dhammapada Commentary) bằng tiếng Pàli. Tương truyền Pháp Cú Sớ Giải là công trình của ngài Buddhaghosa (Phật Âm), sống khoảng thế kỷ thứ V Tây lịch.

Nhận thấy sự lợi ích rộng lớn của nó, chúng tôi phụng dịch để đóng góp  vào nền Phật học nước nhà. Tuy cố gắng hết sức, nhưng không sao tránh khỏi những thiếu sót, kính mong chư vị Cao Túc thương tình tha thứ cho.

Chúng con cũng xin tri ân Thành hội Phật giáo Thành phố Hồ Chí Minh đã giúp đỡ cho việc in ấn dịch phẩm.

Thiền viện Viên Chiếu,Cuối năm Ất Hợi, 1995.

Kính ghi

__________ 

DẪN NHẬP

Kính lạy đức Thế Tôn Phật Đà, đấng Toàn Thiện Toàn Giác. Con xin cúi đầu đảnh lễ Phật, đảnh lễ Pháp, đảnh lễ Tăng.

Cả thế gian chìm trong đêm tối dày đặc của vô minh phiền não. Ngài cũng  ở thế gian mà quét sạch được nó. Với năng lực siêu phàm chứng đạt được, Ngài đã thắp sáng ngọn đèn Chánh pháp.

Ngài là bậc Toàn Trí, phân biệt rành mạch chơn ngụy trong mọi vấn đề. Đấng Đạo sư đã thuyết nói chánh pháp, vì lòng từ vô lượng đã giảng giải giáo pháp theo căn cứ, khiến trời người đều được an vui, mãn nguyện.

"Một bản chú giải thật sinh động được lưu truyền qua bao thế hệ trên đảo Tích Lan. Nhưng vì tác phẩm viết bằng thổ ngữ địa phương nên sự lợi lạc chẳng đến được các xứ xa xôi. Không chừng tác phẩm sẽ góp phần đắc lực trong việc mang lại an lạc cho hết thảy nhân loại".

Đấy là ước nguyện của Trưởng lão Kumàra Kassapa đã thổ lộ với tôi, vị Trưởng lão đã khéo tự điều phục được mình, hằng sống với tâm an tịnh, chí nguyện luôn kiên trì. Ngài chân tình khuyến thỉnh tôi, do lòng mong muốn Chánh pháp được trường tồn.

Vì vậy, tôi sẽ thay thế thổ ngữ đầy những lối diễn đạt dài dòng này, phiên dịch tác phẩm qua thứ tiếng thông dụng, êm ái, dễ nghe của kinh điển. Những  điểm nào khó hiểu, chưa rõ nghĩa trong các câu kệ, dù chữ hay lời, tôi xin sẽ làm sáng tỏ. Phần còn lại, tôi sẽ trình bày bằng tiếng Pàli, phù hợp với tinh thần các  câu kệ. Như thế, tôi mong sẽ đem đến an vui, mãn nguyện cho tâm bậc hiền trí về cả hai mặt đạo và đời.

Tác giả bản Pàli.

___________________

Buddhist Legends

Translated from the original Pāli text of the Dhammapada Commentary

by Eugene Watson Burlingame

Fellow of the American Academy of Arts and Sciences; sometime Harrison Fellow for Research, University of Pennsylvania, and Johnston Scholar in Sanskrit, Johns Hopkins University; Lecturer on Pāli (1917-1918) in Yale University

Originally copyright, 1921
Harvard University Press (Cambridge, Mass.)

Now Public Domain

first scanned and ocr-ed by the

Internet Archive with a grant from Microsoft Corporation

originally proof-read by

Ven. Khemaratana

finally proof-read and prepared for digital publication by

Anandajoti Bhikkhu

(Ver. 1.1 inc. Introduction, September, 2015)

__________

Editor’s Note

In preparing this work for digital publication I have made a few minor changes which I will outline here. I have occasionally added notes to the translation, when I thought something needed explaining or a reference was occasional missed by the translator. To distinguish them from Burlingame's own notes  they are prefaced as ‘Ed. note:’.

The original publication quoted only the first few words of the verse(s) that the story is attached to; it is the same in the original Pāḷi text which is being translated. Here, though, as I think it helps to know the verse(s) in advance, I have in most cases included a full quotation of the verse(s) at the top of the story, except when the story is so short it hardly makes a  difference.

The pagination of the translation is included in square brackets, so that for instance [28.145] means Vol. 28 of the Harvard Oriental Series, pg. 145. The pagination of the text of the Pāḷi Text Society is included in curly brackets. It was released in 4 volumes, so that {2.138} means Vol. 2, pg. 138. For aesthetic reasons I have normally placed the pagination after the title,  and before the  text, though the page of course begins with the title.

There are html, pdf, epub, mobi1 and flipbook versions of this text, but unlike  my normal practice I have not yet recorded all the audio. I am making some recordings of the stories at present, and will update when I  can.

To make the work a manageable size I have divided the eBooks into three volumes, following the original publication scheme.

In September, 2015, I have added in the very useful Introduction by the learned Burlingame, which greatly helps, particularly for those interested in comparative studies.

Anandajoti Bhikkhu September, 2015.

Tích Truyện Pháp Cú