Kinh Pháp Cú (TM-NTG), Phẩm 03, Phẩm Tâm - The Dhammapada, Chapter 03, The Mind

33. Just as a fletcher straightens an arrow shaft, even so the discerning man straightens his mind — so fickle and unsteady, so difficult to guard.

(33) Thường thường tâm kẻ phàm phu

Chập chờn, dao động, lu mờ, khó canh

Khó mà chế phục được nhanh,

Chỉ riêng kẻ trí tâm mình giữ yên

Giữ cho ngay thẳng lâu bền

Như tay thợ khéo uốn tên lành nghề

Tên luôn ngay ngắn mọi bề.

34. As a fish when pulled out of water and cast on land throbs and quivers, even so is this mind agitated. Hence should one abandon the realm of Mara.

(34) Tựa như cá ở hồ ao

Bị đưa khỏi nước quăng vào bờ kia

Vẫy vùng, sợ sệt kể chi,

Tâm người nên vậy khác gì cá đâu

Phải vùng vẫy, phải lo âu

Cố mà phấn đấu thoát mau tâm mình

Khỏi tay Ma giới dục tình.

35. Wonderful, indeed, it is to subdue the mind, so difficult to subdue, ever swift, and seizing whatever it desires. A tamed mind brings happiness.

(35) Tâm phàm phu cứ xoay vần

Chạy theo dục vọng muôn phần đảo chao

Khó mà nắm giữ được nào,

Chỉ riêng những kẻ thanh cao tính tình

Đã điều phục được tâm mình

Mới mong hạnh phúc, an bình mãi thôi.

36. Let the discerning man guard the mind, so difficult to detect and extremely subtle, seizing whatever it desires. A guarded mind brings happiness.

(36) Tâm phàm phu cứ xoay vần

Chạy theo dục vọng muôn phần đảo chao

Tinh vi, khó thấy được nào

Chỉ riêng người trí lo âu thật tình

Canh phòng nghiêm ngặt tâm mình

Cho nên hạnh phúc, an bình mãi thôi.

37. Dwelling in the cave (of the heart), the mind, without form, wanders far and alone. Those who subdue this mind are liberated from the bonds of Mara.

(37) Tâm phàm phu cứ lao mình

Âm thầm, đơn độc du hành rất xa

Nào đâu hình dạng phô ra

Hang kia ẩn náu thật là thẳm sâu,

Tâm ai điều phục được mau

Thoát Ma trói buộc, lụy đâu dục tình.

38. Wisdom never becomes perfect in one whose mind is not steadfast, who knows not the Good Teaching and whose faith wavers.

(38) Người không an định được tâm

Không rành chánh pháp, không thông đạo mầu

Lòng tin lại chẳng bền lâu

Tất nhiên trí tuệ dễ đâu hoàn thành.

39. There is no fear for an awakened one, whose mind is not sodden (by lust) nor afflicted (by hate), and who has gone beyond both merit and demerit. [6]

[6] The arahant is said to be beyond both merit and demerit because, as he has abandoned all defilements, he can no longer perform evil actions; and as he has no more attachment, his virtuous actions no longer bear kammic fruit.

(39) Người nào thanh tịnh trong tâm

Không còn tham ái và sân hận gì

Vượt lên thiện, ác đôi bề

Là người giác ngộ chẳng hề sợ chi.

40. Realizing that this body is as fragile as a clay pot, and fortifying this mind like a well-fortified city, fight out Mara with the sword of wisdom. Then, guarding the conquest, remain unattached.

(40) Thân như đồ gốm mong manh

Giữ tâm cho vững như thành vây quanh

Với gươm trí tuệ tinh anh

Hãy mau đánh dẹp tan tành quân Ma

Dẹp Ma dục vọng quấy ta

Thắng rồi nỗ lực để mà tiến thêm

Giữ gìn chiến thắng cho bền

Vượt vùng luyến ái, thoát miền nhiễm ô.

41. Ere long, alas! this body will lie upon the earth, unheeded and lifeless, like a useless log.

(41) Thân này rồi chẳng bao lâu

Nằm dài dưới đất, chôn sâu ngủ vùi

Đâu còn ý thức chuyện đời

Tựa cây gỗ mục vứt nơi bụi bờ.

42. Whatever harm an enemy may do to an enemy, or a hater to a hater, an ill-directed mind inflicts on oneself a greater harm.

(42) Kẻ thù gây hại cho nhau

Hay người oán hận trước sau rửa hờn

Cũng đâu gây hại nhiều hơn

Hại do hạnh ác trong tâm tạo thành

Gây ra cho chính thân mình.

43. Neither mother, father, nor any other relative can do one greater good than one's own well-directed mind.

(43) Dù cha mẹ hoặc thân nhân

Giúp ta chỉ được một phần thăng hoa

Chính nhờ tâm tốt của ta

Tìm về việc thiện, hướng qua hạnh lành

Làm mình cao thượng thật nhanh.