Cách Hành Thiền - How to Meditate
Alexander Berzin, Matt Lindén
Lozang Ngodrub chuyển Việt ngữ - Võ Thư Ngân hiệu đính
Source-Nguồn: studybuddhism.com
Cách Hành Thiền
Thiền là một công cụ có thể giúp ta tĩnh tâm, bớt căng thẳng và phát triển những phẩm chất tốt đẹp. Phần đông những người mới bắt đầu thì rất hăng hái với việc hành thiền ngay lập tức mà không học hỏi nhiều về Phật pháp. Tuy nhiên, việc tu tập tiến triển theo giai đoạn là điều tốt đẹp. Khi học hỏi thêm về những điều Phật dạy thì dần dần, việc hành thiền của chúng ta sẽ trở nên sâu sắc hơn.
Ở đây, chúng ta sẽ xem xét một vài điểm tổng quát về việc hành thiền. Một hành giả cao cấp thì có thể thiền bất cứ lúc nào, ở bất cứ nơi nào. Đối với người mới bắt đầu thì có một nơi thuận tiện để tĩnh tâm là điều hữu ích, vì môi trường xung quanh có ảnh hưởng rất mạnh mẽ đối với mình.
Nơi Hành Thiền
Ta có thể tưởng tượng một gian phòng có đèn cầy, những bức tượng và nhang là tốt nhất cho việc hành thiền, và như vậy thì cũng tốt thôi, nếu như mình muốn những thứ này, nhưng cũng may là không nhất thiết phải có một khung cảnh rườm rà như vậy, mà điều quan trọng là phòng thiền nên gọn gàng và sạch sẽ.
Khi môi trường xung quanh ngăn nắp thì sẽ giúp cho tâm thức có trật tự hơn. Một khung cảnh bề bộn có thể tạo ra ảnh hưởng tiêu cực đối với tâm của mình.
Vào lúc đầu, nếu như môi trường xung quanh yên tĩnh thì rất hữu ích. Điều này có thể khó có được, nếu như chúng ta sống trong một thành phố nhộn nhịp, nên nhiều người cố gắng thiền vào sáng sớm, hay lúc khuya. Cuối cùng thì tiếng động sẽ không làm phiền mình nữa, nhưng lúc đầu thì nó có thể tạo ra khó khăn cho mình.
Nhạc Và Thiền
Lời khuyên của đạo Phật là không nên sử dụng nhạc trong khi hành thiền, vì điều này có nghĩa là mình phải nương tựa vào một sự yên tĩnh từ bên ngoài. Đúng ra thì chúng ta muốn có khả năng tạo ra sự bình an trong nội tâm.
Tư Thế Hành Thiền
Điều quan trọng nhất là ngồi một cách thoải mái, giữ lưng thẳng, thư giãn vai, cổ và cơ bắp trên mặt. Nếu như ngồi trên ghế thoải mái hơn thì cũng tốt. Không nên có cảm giác như mình bị hành hạ! Trong một vài pháp thiền theo Zen thì hành giả hoàn toàn không được cử động. Đối với các pháp thiền khác thì nếu bạn cần cử động hai chân thì cứ cử động, không có vấn đề gì cả.
Thời Gian Hành Thiền
Khi mới bắt đầu thì nên hành thiền trong khoảng thời gian rất ngắn, chỉ cần ba đến năm phút là đủ. Ta sẽ thấy khó mà tập trung lâu hơn thời gian này. Nếu thiền trong thời gian ngắn mà tập trung tư tưởng được nhiều hơn thì tốt hơn là ngồi lâu mà tâm trí sao lãng, mơ mộng hay thậm chí ngủ gục!
Một trong những nguyên tắc quan trọng nhất cần ghi nhớ là mọi việc đều có sự thăng trầm. Có những ngày bạn sẽ hành thiền suông sẻ, và có ngày thì không.
Điều quan trọng là thân tâm được thư giãn, và mình không cố gắng quá sức. Có những ngày mình muốn hành thiền, còn có ngày thì không. Sự tiến triển không bao giờ là một đường thẳng tiến, nên có những ngày, mình có thể cảm thấy yêu đời, rồi ngày kế tiếp thì không khá lắm. Sau một vài năm kiên trì tu tập, nói chung thì ta sẽ thấy việc hành thiền của mình có tiến bộ.
Hành Thiền Thường Xuyên Như Thế Nào
Điều quan trọng là gắn bó với việc thực hành. Tốt hơn hết là hành thiền mỗi ngày, lúc mới bắt đầu thì mỗi thời thiền chỉ kéo dài vài phút. Sau một vài phút đầu thì có thể nghỉ một thời gian ngắn, rồi lại tiếp tục thiền. Cách thực hành như vậy thì tốt hơn là ngồi suốt một tiếng đồng hồ như bị hành hạ.
Thiền Thở
Bài thiền thứ nhất mà đa số bắt đầu thực hành là chỉ ngồi yên lặng và chú tâm vào hơi thở. Điều này rất hữu ích cho việc tĩnh tâm, khi chúng ta bị căng thẳng.
- Thở bình thường bằng mũi – không quá nhanh, không quá chậm, không quá sâu, không quá cạn.
- Chú tâm vào hơi thở ở một trong hai nơi – hơi thở đi vào và ra ở mũi, để gia tăng năng lượng, nếu cảm thấy buồn ngủ; hoặc chú tâm vào cảm giác nơi bụng xẹp và phình ra, để an trú tâm, khi tâm trí bắt đầu sao lãng.
- Hãy thở với ý thức bằng cách đếm các chu kỳ mười hơi thở vào và ra. Khi bắt đầu sao lãng thì hãy đưa sự chú ý trở lại với hơi thở một cách nhẹ nhàng.
Ở đây, chúng ta không khép kín tâm lại. Hành trì thật sự là nhận thức được khi tâm ý vừa rời xa hơi thở thì hãy đưa nó trở lại; hay làm cho mình tỉnh táo, khi mới bắt đầu cảm thấy hôn trầm và buồn ngủ. Điều này không phải dễ! Thậm chí, ta còn không để ý đến sự hôn trầm hay sao lãng, đặc biệt là khi có một phiền não liên quan trong đó, ví dụ như suy nghĩ về người nào mình đang giận. Tuy nhiên, lúc nào hơi thở cũng có mặt. Nó là điều ổn định mà lúc nào ta cũng có thể đưa tâm ý trở lại.
Lợi Ích Của Thiền Thở
Thiền thở còn có những lợi ích khác, bên cạnh việc giúp ta chống lại sự căng thẳng tinh thần. Nếu ta là người mà đầu óc lúc nào cũng “ở trên mây” thì việc chú tâm vào hơi thở sẽ giúp cho tâm ý an trú trong thực tại. Thiền thở đã được sử dụng để giảm bớt cơn đau ở một số bệnh viện, đặc biệt là ở nước Mỹ. Nó không chỉ giảm đau về mặt thể chất, mà còn giảm thiểu nỗi đau tinh thần.
Phát Tâm Từ Cho Tha Nhân
Một khi đã giúp tâm lắng dịu bằng thiền thở thì ta có thể sử dụng tâm thức mở rộng và tỉnh giác để phát tâm từ hướng về người khác nhiều hơn. Lúc mới bắt đầu thì ta không thể nghĩ rằng, “Bây giờ thì tôi thương tất cả mọi người”, rồi thật sự cảm nhận được điều này. Việc này không hàm chứa sức mạnh của sự thực hành. Ta sẽ sử dụng một quá trình tư tưởng hợp lý để xây dựng cảm nhận về tình thương:
- Tất cả các sinh loài đều tương quan lẫn nhau. Chúng ta đều có mặt ở đây.
- Tất cả mọi người đều giống nhau về mặt muốn được hạnh phúc và không muốn khổ.
- Tất cả mọi người đều muốn được ưa chuộng; không ai muốn bị ghét bỏ hay thờ ơ.
- Tất cả chúng sinh đều giống nhau, kể cả mình.
Vì tất cả chúng ta đều tương quan lẫn nhau, nên ta cảm thấy rằng:
- Nguyện cho tất cả mọi người được hạnh phúc và nhân tạo ra hạnh phúc. Nếu như mọi người đều hạnh phúc và không có khó khăn thì tuyệt vời biết mấy.
Hãy tư duy về điều này, và tưởng tượng nơi tim mình có một luồng ánh sáng màu vàng như mặt trời, chiếu sáng khắp muôn phương với tình thương cho tất cả mọi người. Nếu như tâm sao lãng thì hãy đưa nó trở lại với cảm giác này: “Nguyện cho mọi người được hạnh phúc.”.
Thiền Cho Đời Sống Hàng Ngày
Nếu thực hành những pháp thiền này thì chúng ta sẽ phát triển những công cụ mà mình có thể sử dụng trong đời sống hàng ngày. Mục tiêu cuối cùng không phải là khả năng theo dõi hơi thở suốt cả ngày, mà nói chung là sử dụng kỹ năng này để tập trung vào bất cứ điều gì mình muốn. Nếu như đang nói chuyện với ai mà mình cứ nghĩ, “Chừng nào thì họ mới câm mồm đây?!”, thì công phu hành thiền sẽ giúp mình nghĩ rằng, “Đây là một con người, họ cũng muốn được người khác ưa thích và lắng nghe, giống như mình vậy thôi.”. Đó là cách mà thiền có thể giúp ích cho mình trong đời sống riêng tư và khi giao tiếp với mọi người. |
How to Meditate
Meditation is a tool that can help us calm our minds, relieve stress and develop good qualities. Most beginners are enthusiastic to get started right away, without learning much about the Buddhist teachings. It’s a good idea, however, to progress in stages. Our meditation will gradually deepen as we learn more about what Buddha taught.
Here, we’ll look at some general points for practicing meditation. An advanced practitioner will be able to meditate anytime, anywhere. For beginners, it’s helpful to find somewhere conducive for quieting down, because our surroundings affect us so strongly.
Place for Meditation
We might imagine a room with candles, statues and incense as the best for meditation, and if we want that, it’s fine. Luckily, such an elaborate setup is not necessary; but an important point is that the room should be neat and clean.
When the environment around us is orderly, it helps the mind become orderly. A chaotic environment can negatively affect the mind.
At the beginning, it’s also very helpful if the environment is quiet. This can be difficult if we live in a bustling city, so many people try to meditate early in the morning or late at night. Eventually, noise won’t bother us, but at the beginning it can be very unsettling.
Music and Meditation
In Buddhism, it’s not advised to meditate with music, because that would mean relying on an external source of tranquility. Rather, we want to be able to generate peace internally.
Posture for Meditation
The most important thing is to sit comfortably with our backs straight, and our shoulders, neck and facial muscles relaxed. If it’s more comfortable to sit in a chair, that’s perfectly fine. It should not feel like torture! In some types of Zen meditation, we’re not supposed to move at all. In other types of meditation, if you need to move your legs, you move them – it’s no big deal.
Time for Meditation
When we start, it’s advised to meditate for a very short time – just three to five minutes is enough. We’ll find that it’s actually hard to focus for any longer than that. It’s much better to have a short period where we’re more focused, than a long one where our minds wander off, daydream, or even fall asleep!
One of the most important principles to remember is that everything goes up and down. Some days your meditation will go well, some days it won’t.
It’s important that our bodies and minds are relaxed, and that we don’t push ourselves too hard. Some days we’ll feel like meditating, and some days we won’t. Progress is never linear, so one day we might feel wonderful, and the next day not so great. After a few years of perseverance, we will see a general trend that our meditation practice is improving.
How Often to Meditate
Sticking with it is key. It’s best if we can meditate daily, starting with just a few minutes at a time. After the first few minutes, we can take a short break, and then go again. It’s better to practice like this than sitting for an hour in a torture session.
Meditation on the Breath
The first meditation that most people start with is to simply sit quietly and focus on the breath. This is very helpful for calming down when we’re stressed.
- Breathe normally through the nose – not too fast, not too slow, not too deeply, not too shallow
- Focus on the breath in one of two places – going in and out of the nose to help raise our energy, if we’re feeling sleepy, or on the sensation of the abdomen going in and out to ground us if our minds are wandering
- Breathe with awareness by counting cycles of ten in- and out-breaths – when the mind wanders, bring its attention gently back to the breath.
We’re not turning our minds off here. The real work is to recognize as soon as possible that our attention has wandered off and then to bring it back; or, if we’ve started to become dull and sleepy, to wake ourselves up. This is not easy! We tend to not even notice our dullness or mental wandering – especially if there’s a disturbing emotion involved, like thinking of someone we’re angry with. But the breath is always there; it’s something stable that we can always bring our attention back to.
Benefits of Meditation on the Breath
Aside from helping to combat stress, meditation on the breath has other benefits. If we’re someone whose head is always “in the clouds,” then focusing on the breath will help to ground us. Breathing meditations have also been adopted for pain management in some hospitals, particularly in the
Generating Love toward Others
Once we’ve calmed our minds with meditation on the breath, we can use our open and alert state to generate more love toward others. At the start, we can’t just think, “Now I love everybody,” and then actually feel it. There’ll be no power behind it. We use a rational thought process to build up a feeling of love:
- All living beings are interconnected, we’re all here together.
- Everybody is the same in wanting happiness and not wanting unhappiness.
- Everybody wants to be liked; no one wants to be disliked or ignored.
- All beings are the same, including me.
Since we’re all interconnected, we feel:
- May everyone be happy and have the causes of happiness. How wonderful it would be if everyone were happy and had no problems.
We contemplate this, and imagine at our hearts a warm, yellow light like the sun, shining out in all directions with love for everyone. If our attention wanders, we bring it back to feeling, “May everyone be happy.”
Meditation for Daily Life
If we practice these types of meditation, we develop tools that we can use in daily life. The final aim is not to be able to focus on our breath for an entire day, but to use the skills we acquire to stay focused in general whenever we want. If we’re having a conversation with someone and all we can think is, “When will they shut up?!” our meditation practice will enable us to think, “This is a human being, who wants to be liked and listened to, just as I do.” In this way, meditation can help us in our personal lives and interactions with others. |