Nuôi Dê, Kinh Bách Dụ - The Sheep-Farmer, Sakyamuni's One Hundred Fables

(30) Nuôi Dê

Chàng kia nuôi một bầy dê

Đúng theo phương pháp, tay nghề giỏi giang

Nên dê sinh sản từng đàn

Từ ngàn con đến chục ngàn rất mau

Nhưng chàng hà tiện hàng đầu

Không hề dám giết con nào để ăn

Hoặc là đãi khách đến thăm

Dù ai năn nỉ cũng bằng thừa thôi

Không cho, không bán lâu rồi.

Ngày kia xuất hiện một người dối gian

Tới làm quen với anh chàng

Dùng lời ngon ngọt kết làm bạn thân,

Chàng tin ngay, chẳng ngại ngần

Giao du kẻ lạ không cần nghĩ thêm.

Một hôm kẻ đó nói liền:

“Chúng ta là bạn thân quen bao ngày

Muốn cùng anh bàn chuyện này

Anh chưa có vợ. Buồn thay cuộc đời

Cô đơn, hiu quạnh, đơn côi,

Tôi nghe ở hướng Đông nơi tỉnh mình

Có cô gái nọ đẹp xinh

Nếu mà anh cưới quả tình xứng đôi

Tôi xin giới thiệu hai người

Kết duyên chồng vợ nghĩ thời thành công.”

Chàng nuôi dê mừng vô cùng

Giao dê cho bạn nhiều không tính tiền

Sắm bao lễ vật đưa thêm

Làm đồ sính lễ đầu tiên của chàng.

Vài ngày sau ông bạn vàng

Bỗng quay trở lại nói rằng: “Anh ơi!

Cô nàng chịu lấy anh rồi

May thay cô vợ anh thời mới sinh

Một con ngộ nghĩnh thật tình

Tôi quay lại báo để anh được mừng.”

Chàng nuôi dê sướng vô cùng

Hôn thê mặt mũi đã từng thấy đâu

Nhưng nghe nói sinh con đầu

Vui không thể tả. Dê nào tiếc chi

Cấp dê cho bạn lia chia

Hai bên từ biệt. Bạn đi đến nàng.

Vài ngày sau ông bạn vàng

Lại quay lui báo tin rằng: “Anh ơi!

Thảm thê, đau đớn quá trời

Con anh vừa mới lìa đời ít hôm

Tôi xin thành thật chia buồn

Tỏ lòng bạn hữu tình luôn đậm mầu.”

Chàng nuôi dê chợt u sầu

Nghe tin vật vã buồn đau khóc hoài.

*

Truyện này thí dụ cuộc đời

Ở trong Phật Giáo có người đa văn

Nhưng vì danh lợi bản thân

Đã không giáo hoá cho dân quanh mình

Lại ham dục lạc thường tình

Cho nên bị lường gạt thành đớn đau

Một ngày nọ chợt quay đầu

Tới bờ mê hoặc, ghé cầu vô minh

Bao công đức, bao pháp lành

Than ôi phút chốc thôi đành buông trôi

Tu hành lơ đãng mất rồi

Mạng thân, tài sản tức thời tiêu tan

Thật là tủi nhục vô vàn

Tự mình chuốc khổ, chuốc oan cho mình!

(30) The Sheep-Farmer

Once upon a time, there was a shepherd who was skillful in raising as many as thousands of sheep. However, he was so stingy that he would not spend a penny.

At the time, a swindler found means to make friends with him and said, "Since you and I have become intimate friends united as one man, there should be no gap of any kind between us now. I know a pretty girl from a certain family. I should like you to ask her to be your wife."

The sheep-farmer was glad to hear those words. He gave him a flock of sheep and other precious things.

The swindler then said, "Now your wife has brought a child into the world."

The sheep-farmer was very delighted to learn about this, in spite of the fact that he had not met her yet. Again he gave him more things.

Then one day the swindler said, "Your child is dead shortly after birth."

On hearing those words, the sheep-farmer cried bitterly and sighed ceaselessly.

So are the people at large.

There are people who, acquiring much knowledge, put their creed into practice only for fame and gain. They keep secret its teachings, unwilling to preach or to teach the others. Indulging in mundane pleasures, they are cheated by the transience of their bodies like the poor man cheated by the illusion of getting a wife and a child. Consequently, they lose first their good faith, then their lives and finally their precious possessions. They can then only shed bitter tears by getting depressed and melancholy just like the sheep-farmer.